Food for thought
Door: Inge
Blijf op de hoogte en volg Inge
07 Oktober 2010 | Nigeria, Calabar
‘Inge, you’ve really come down!’ Cynthia reageerde geschokt toen ze me laatst zag toen ik net uit de douche kwam en m’n deur opende met alleen een doek omgeslagen: ‘Please, never become fat again.’ ‘Don’t worry Cynthia, while in Nigeria I will lose only more.’
Calabar staat bekend om haar overheerlijke keuken. De verschillende ‘soups and stews’ hier staan in het hele land hoog aangeschreven. Voordat ik naar Nigeria reisde, vertelde veel mensen die hier bekend waren: ‘Oh, you’re going to enjoy the food in Calabar!’ Maar dat doe ik dus niet. Sterker nog, ik vind het vies. Ik waardeer de variatie in het voedsel hier. Er worden veel verschillende soorten groenten gebruikt (met name bladgroente), waarvan ‘afang’ de meest lokale en populaire is, en vlees en vis worden op allerlei manieren bereid en geserveerd. In restaurants staan afang soup, melon soup (gemaakt van meloenpitten) of draw soup (gemaakt van okra) op het menu en ieder zichzelf respecterend etablissement heeft pepper soup op de kaart. Variaties en combinaties zijn mogelijk, waardoor Calabar cuisine inderdaad gezien kan worden als uitgebreid. Waarom ik het dan toch vies vind? Je maakt mij gewoon niet gelukkig met geitenvlees, taai koeienvlees, gedroogde vis of de huid van de koe op mijn bord. En bovendien vind ik de dagelijkse ‘aardappel’ van Nigeria niet te eten. Het mengsel van cassave en water dat tot een deeg (eba) vermaakt wordt is niet mijn idee van smakelijk en ik moet dan ook heel eerlijk zeggen dat ik deze dagelijkse kost in mijn integratie probeer te vermijden – behalve als ik het aangeboden krijg bij bezoeken. Wat ik dan wel eet? Fruit, cream crackers, heel veel Indomie (noodles), fried rice (nasi) zonder kip en rijst met pepper soup (alleen dan zonder vlees, wat voor veel hilariteit zorgt telkens wanneer ik dat bestel in een restaurant). Omdat mijn favoriete gerechten zo moeilijk te verkrijgen zijn en ik soms geen tijd heb (of neem) om te eten, is het dus niet zo gek dat Cynthia vorige week concludeerde dat ik een aantal kilo’s was kwijtgeraakt en dat ondanks alle gesprekken over hekserij, waarbij eten en voedsel juist centraal staan.
Ben je heks bij geboorte? Nee. Word je heks op oude leeftijd, als je veel levenservaring hebt? Misschien. Maar de belangrijkste vorm van initiatie in de heksenwereld is die door middel van voedsel. Wanneer een heks is geïnitieerd in de heksenwereld en nachtelijke bijeenkomsten bijwoont, wordt hem of haar gevraagd nieuwe heksen te brengen (vaak hoor ik dat heksen nieuw menselijk bloed nodig hebben om te overleven). De makkelijkste en meest effectieve manier om dat te doen is het verspreiden van ‘behekst’ voedsel. De hekserij wordt dan bijvoorbeeld in biscuits gedaan en door kindheksen op school gegeven aan hun klasgenootjes. Als deze de biscuits opeten, zullen ze ’s nachts uit hun lichaam treden om naar de heksenbijeenkomst te gaan, waar hun bloed gedronken wordt door de andere heksen. Vervolgens wordt hen gevraagd nieuwe heksen te leveren en zo gaat de ‘besmetting’ voort.
Je kunt je voorstellen dat het aannemen van voedsel door deze verhalen een gevoelig onderwerp is. Kinderen wordt net als in Nederland verteld dat ze niets van vreemden aan mogen nemen, maar het jonge mannetje op mijn compound mag ook van mij geen koekje aannemen, terwijl ik toch al weken hier woon en zijn moeder en ik het goed kunnen vinden. Naast een eventuele initiatie in de heksenwereld, wordt voedsel hier ook vaak vergiftigd. Ik word daarom regelmatig gewaarschuwd als ik door iemand uit wordt genodigd om te komen eten. Een zeer triest geval van vergiftiging en moord voor rituele en financiële doeleinden is de onthoofding van de twee jonge meisjes een paar straten verderop hier in Calabar. Voor de mensen die daarover meer willen lezen: http://www.sunnewsonline.com/webpages/news/national/2010/sept/24/national-24-09-2010-001.htm
Ander triest nieuw uit Nigeria kwam afgelopen vrijdag uit Abuja. Terwijl de hele natie 50 jaar onafhankelijkheid vierde, hebben terroristen in de hoofdstad van het land vlakbij de feestelijkheden drie autobommen tot ontploffing gebracht. Bij de explosies zijn in totaal 8 mensen om het leven gekomen. Een dag die in het teken stond van vreugde (hoewel er volgens veel Nigerianen weinig te vieren viel) had zo een bittere nasmaak. Ik had de dag doorgebracht met vrienden in het stadion van Calabar, waar naast een optocht ook een hele feestmiddag georganiseerd was, waarbij kinderen konden dansen en spelen op een van de vele springkussens. Onze middag bestond vooral uit het drinken van biertjes en het staren naar alle mensen die voorbij kwamen in de meest groene (want nationale kleur) uitdossingen. Het werd me toen weer eens te meer duidelijk hoe verschillend de Nigeriaanse cultuur is en hoe je dus eigenlijk helemaal niet kunt spreken van een maatschappij in Calabar. Toen ik ’s ochtends de compound verliet was mijn gastfamilie klaar om naar de kerk te gaan. Zij hebben daar het grootste deel van de dag doorgebracht – in lange rokken en zonder make-up , pruik of sieraden (want dan ben je vatbaarder voor het kwaad en voor hekserij, maar dat bewaar ik voor een andere keer). Omdat ze wisten dat ik mijn dag zou doorbrengen rondom het stadion en de feesten, kreeg ik het advies niets alcoholisch te drinken omdat dat een zonde was. ’s Middags op het terras vloeide het bier rijkelijk en zag ik meisjes met rokjes die in Nederland op het strand niet gedragen zouden durven worden. Dikke lagen make-up en sieraden vergezelden de diepe decolleté’s en aan iedere hand liep een andere jongen. Jonge mannen versierden er druk op los. Had ik het de vorige keer over mijn moeite met aanpassen aan verschillende situaties hier in Calabar, dan is dit er wel een heel goed voorbeeld van. Gelukkig was ik vroeg thuis, omdat ik de volgende dag al om 6 uur in de kerk moest zijn om te vasten. Mijn gastfamilie vond dat een prettig idee en ik ook – de paar zondes die ik had gedronken zouden me vast vergeven worden.
Ik had moeite met opstaan, maar zat braaf om 6 uur ’s ochtends in de kerk. Al weken wilde ik naar deze kerk, maar omdat deze nogal ‘gevreesd’ is, was ik er nog niet eerder geweest. Timaya is een jongen uit de buurt die me meenam die ochtend. Het programma bestond uit 6 uur lang vasten en bidden. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik er zin in had, maar mijn onderzoek verlangt het van me. Het was dan ook erg jammer dat ik om 8 uur nog steeds in de kerk zat te wachten op de pastor. Een handjevol mensen was binnengedruppeld en niemand scheen te weten wat er aan de hand was. Totdat Timaya me kwam vertellen dat ze in hun headquarters in Uyo een ‘all night service’ hadden gehad en de pastor net in een busje naar Calabar onderweg was, een rit van ongeveer 1,5 uur. Zo kwam het dat ik om 9 uur weer thuis was. Uit solidaritet met God en het feit dat je na 8 weken Calabar best begint te geloven in zonden, het kwaad en hekserij, heb ik toch tot 12 uur gevast.
In de dagen daarna heb ik nog twee kerken bezocht en hun diensten bijgewoond. Het ging om gebedsdiensten en bijbelstudie. Beide waren niet erg zinvol voor mijn onderzoek, maar ik heb weer wat contacten gelegd en dat is altijd handig. De derde kerkdienst die ik bijwoonde was wel weer heel nuttig. Ditmaal was het weer in ‘Church’, de lokale bar tegenover de universiteit, waar ik veel informatie opdeed. Rond het middaguur sprak ik daar met 6 mannen tussen de 30 en 45 over hekserij, onder hen een doctor in de filosofie die me in de komende weken meer kan vertellen. Het was een hilarische middag, omdat de mannen mij zeiden dat ik voor mijn onderzoek hekserij moest horen, zien en geloven. Na ruim een uur met ze gesproken te hebben had ik volgens hen genoeg gehoord, ik moest het nu gaan zien. Een van de mannen zei dat hij iets had wat ik moest likken en dan zou ik de heksen in Church zien (volgens het gerucht is Church dé plaats waar het kwaad zich verzamelt en veel Calabari durven er niet te komen). Ik zag dat niet zo zitten, want wat was het dat ik moest likken en…. wat als? Iedereen begon hard te lachen: ‘Oyibo is scared ofwitches!’ Nu ik dat likken niet zag zitten, raadden ze me aan ’s nachts in de rivier te springen om zo oog in oog te komen met Mami Water spirits (geesten/heksen die leven in het water). Het lachen verging een paar van de mannen: ‘She shouldn’t do that!’ Blijkbaar zou hekserij dan toch echt te dichtbij komen. Ik sloot mijn gesprek in Church af met wijze woorden over de ongelovige Thomas en dat je dus niet per se hoeft te zien om iets te geloven. Per slot van rekening werd zelfs ik achterdochtig toen mijn overbuurvrouw me vorige week pepertjes aanbood…
Eten in Calabar is een onderzoek op zichzelf waard.
Calabar staat bekend om haar overheerlijke keuken. De verschillende ‘soups and stews’ hier staan in het hele land hoog aangeschreven. Voordat ik naar Nigeria reisde, vertelde veel mensen die hier bekend waren: ‘Oh, you’re going to enjoy the food in Calabar!’ Maar dat doe ik dus niet. Sterker nog, ik vind het vies. Ik waardeer de variatie in het voedsel hier. Er worden veel verschillende soorten groenten gebruikt (met name bladgroente), waarvan ‘afang’ de meest lokale en populaire is, en vlees en vis worden op allerlei manieren bereid en geserveerd. In restaurants staan afang soup, melon soup (gemaakt van meloenpitten) of draw soup (gemaakt van okra) op het menu en ieder zichzelf respecterend etablissement heeft pepper soup op de kaart. Variaties en combinaties zijn mogelijk, waardoor Calabar cuisine inderdaad gezien kan worden als uitgebreid. Waarom ik het dan toch vies vind? Je maakt mij gewoon niet gelukkig met geitenvlees, taai koeienvlees, gedroogde vis of de huid van de koe op mijn bord. En bovendien vind ik de dagelijkse ‘aardappel’ van Nigeria niet te eten. Het mengsel van cassave en water dat tot een deeg (eba) vermaakt wordt is niet mijn idee van smakelijk en ik moet dan ook heel eerlijk zeggen dat ik deze dagelijkse kost in mijn integratie probeer te vermijden – behalve als ik het aangeboden krijg bij bezoeken. Wat ik dan wel eet? Fruit, cream crackers, heel veel Indomie (noodles), fried rice (nasi) zonder kip en rijst met pepper soup (alleen dan zonder vlees, wat voor veel hilariteit zorgt telkens wanneer ik dat bestel in een restaurant). Omdat mijn favoriete gerechten zo moeilijk te verkrijgen zijn en ik soms geen tijd heb (of neem) om te eten, is het dus niet zo gek dat Cynthia vorige week concludeerde dat ik een aantal kilo’s was kwijtgeraakt en dat ondanks alle gesprekken over hekserij, waarbij eten en voedsel juist centraal staan.
Ben je heks bij geboorte? Nee. Word je heks op oude leeftijd, als je veel levenservaring hebt? Misschien. Maar de belangrijkste vorm van initiatie in de heksenwereld is die door middel van voedsel. Wanneer een heks is geïnitieerd in de heksenwereld en nachtelijke bijeenkomsten bijwoont, wordt hem of haar gevraagd nieuwe heksen te brengen (vaak hoor ik dat heksen nieuw menselijk bloed nodig hebben om te overleven). De makkelijkste en meest effectieve manier om dat te doen is het verspreiden van ‘behekst’ voedsel. De hekserij wordt dan bijvoorbeeld in biscuits gedaan en door kindheksen op school gegeven aan hun klasgenootjes. Als deze de biscuits opeten, zullen ze ’s nachts uit hun lichaam treden om naar de heksenbijeenkomst te gaan, waar hun bloed gedronken wordt door de andere heksen. Vervolgens wordt hen gevraagd nieuwe heksen te leveren en zo gaat de ‘besmetting’ voort.
Je kunt je voorstellen dat het aannemen van voedsel door deze verhalen een gevoelig onderwerp is. Kinderen wordt net als in Nederland verteld dat ze niets van vreemden aan mogen nemen, maar het jonge mannetje op mijn compound mag ook van mij geen koekje aannemen, terwijl ik toch al weken hier woon en zijn moeder en ik het goed kunnen vinden. Naast een eventuele initiatie in de heksenwereld, wordt voedsel hier ook vaak vergiftigd. Ik word daarom regelmatig gewaarschuwd als ik door iemand uit wordt genodigd om te komen eten. Een zeer triest geval van vergiftiging en moord voor rituele en financiële doeleinden is de onthoofding van de twee jonge meisjes een paar straten verderop hier in Calabar. Voor de mensen die daarover meer willen lezen: http://www.sunnewsonline.com/webpages/news/national/2010/sept/24/national-24-09-2010-001.htm
Ander triest nieuw uit Nigeria kwam afgelopen vrijdag uit Abuja. Terwijl de hele natie 50 jaar onafhankelijkheid vierde, hebben terroristen in de hoofdstad van het land vlakbij de feestelijkheden drie autobommen tot ontploffing gebracht. Bij de explosies zijn in totaal 8 mensen om het leven gekomen. Een dag die in het teken stond van vreugde (hoewel er volgens veel Nigerianen weinig te vieren viel) had zo een bittere nasmaak. Ik had de dag doorgebracht met vrienden in het stadion van Calabar, waar naast een optocht ook een hele feestmiddag georganiseerd was, waarbij kinderen konden dansen en spelen op een van de vele springkussens. Onze middag bestond vooral uit het drinken van biertjes en het staren naar alle mensen die voorbij kwamen in de meest groene (want nationale kleur) uitdossingen. Het werd me toen weer eens te meer duidelijk hoe verschillend de Nigeriaanse cultuur is en hoe je dus eigenlijk helemaal niet kunt spreken van een maatschappij in Calabar. Toen ik ’s ochtends de compound verliet was mijn gastfamilie klaar om naar de kerk te gaan. Zij hebben daar het grootste deel van de dag doorgebracht – in lange rokken en zonder make-up , pruik of sieraden (want dan ben je vatbaarder voor het kwaad en voor hekserij, maar dat bewaar ik voor een andere keer). Omdat ze wisten dat ik mijn dag zou doorbrengen rondom het stadion en de feesten, kreeg ik het advies niets alcoholisch te drinken omdat dat een zonde was. ’s Middags op het terras vloeide het bier rijkelijk en zag ik meisjes met rokjes die in Nederland op het strand niet gedragen zouden durven worden. Dikke lagen make-up en sieraden vergezelden de diepe decolleté’s en aan iedere hand liep een andere jongen. Jonge mannen versierden er druk op los. Had ik het de vorige keer over mijn moeite met aanpassen aan verschillende situaties hier in Calabar, dan is dit er wel een heel goed voorbeeld van. Gelukkig was ik vroeg thuis, omdat ik de volgende dag al om 6 uur in de kerk moest zijn om te vasten. Mijn gastfamilie vond dat een prettig idee en ik ook – de paar zondes die ik had gedronken zouden me vast vergeven worden.
Ik had moeite met opstaan, maar zat braaf om 6 uur ’s ochtends in de kerk. Al weken wilde ik naar deze kerk, maar omdat deze nogal ‘gevreesd’ is, was ik er nog niet eerder geweest. Timaya is een jongen uit de buurt die me meenam die ochtend. Het programma bestond uit 6 uur lang vasten en bidden. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik er zin in had, maar mijn onderzoek verlangt het van me. Het was dan ook erg jammer dat ik om 8 uur nog steeds in de kerk zat te wachten op de pastor. Een handjevol mensen was binnengedruppeld en niemand scheen te weten wat er aan de hand was. Totdat Timaya me kwam vertellen dat ze in hun headquarters in Uyo een ‘all night service’ hadden gehad en de pastor net in een busje naar Calabar onderweg was, een rit van ongeveer 1,5 uur. Zo kwam het dat ik om 9 uur weer thuis was. Uit solidaritet met God en het feit dat je na 8 weken Calabar best begint te geloven in zonden, het kwaad en hekserij, heb ik toch tot 12 uur gevast.
In de dagen daarna heb ik nog twee kerken bezocht en hun diensten bijgewoond. Het ging om gebedsdiensten en bijbelstudie. Beide waren niet erg zinvol voor mijn onderzoek, maar ik heb weer wat contacten gelegd en dat is altijd handig. De derde kerkdienst die ik bijwoonde was wel weer heel nuttig. Ditmaal was het weer in ‘Church’, de lokale bar tegenover de universiteit, waar ik veel informatie opdeed. Rond het middaguur sprak ik daar met 6 mannen tussen de 30 en 45 over hekserij, onder hen een doctor in de filosofie die me in de komende weken meer kan vertellen. Het was een hilarische middag, omdat de mannen mij zeiden dat ik voor mijn onderzoek hekserij moest horen, zien en geloven. Na ruim een uur met ze gesproken te hebben had ik volgens hen genoeg gehoord, ik moest het nu gaan zien. Een van de mannen zei dat hij iets had wat ik moest likken en dan zou ik de heksen in Church zien (volgens het gerucht is Church dé plaats waar het kwaad zich verzamelt en veel Calabari durven er niet te komen). Ik zag dat niet zo zitten, want wat was het dat ik moest likken en…. wat als? Iedereen begon hard te lachen: ‘Oyibo is scared ofwitches!’ Nu ik dat likken niet zag zitten, raadden ze me aan ’s nachts in de rivier te springen om zo oog in oog te komen met Mami Water spirits (geesten/heksen die leven in het water). Het lachen verging een paar van de mannen: ‘She shouldn’t do that!’ Blijkbaar zou hekserij dan toch echt te dichtbij komen. Ik sloot mijn gesprek in Church af met wijze woorden over de ongelovige Thomas en dat je dus niet per se hoeft te zien om iets te geloven. Per slot van rekening werd zelfs ik achterdochtig toen mijn overbuurvrouw me vorige week pepertjes aanbood…
Eten in Calabar is een onderzoek op zichzelf waard.
-
07 Oktober 2010 - 19:43
Ome Jan:
Hoi Inge,
Wat een belevenissen daar in Nigeria , ik begrijp uit je verhalen dat je je wel staande kunt houden. Het zal wel een beproeving zijn voor wat betreft het eten want de Ligtvoetjes houden van goed en gezond eten en drinken Dat laatste lukt wel naar ik lees maar hou de heksen weg .
Inge de groeten van
Ome Jan -
07 Oktober 2010 - 22:15
Tante Dini:
Hey Inge
Weer je spannende verhaal gelezen.
Ik vind het iedere keer weer fijn om te lezen dat het goed met je gaat.
Wel gezellig dat we zo ver weg van elkaar toch met de computer met elkaar kunnen schrijven.
Nou meid de groetjes en tot horen`s
Liefs Tante Dini
xxx -
09 Oktober 2010 - 12:48
Marino:
Het enige wat ik als risico ben blijven zien is die mooie rooie appel uit het sprookje van Sneeuwitje.
Verder lust ik bijna alles........
Veel succes met je studie en je belevenissen.
xxx
Vati -
09 Oktober 2010 - 13:28
Ome Hans:
Dag Inge,telkens als ik de verhalen lees denk ik eraan dat iemand uit de familie zo ver weg is en dit allemaal meemaakt.Je moet toch veel over hebben voor je studie.Als ik de verhalen over het eten lees hoef je voorlopig nog geen recepten op te sturen.Succes en geniet er ook van.
Ome Hans en Tante Sjan
-
09 Oktober 2010 - 20:15
Francis:
Hey Inge,
Wat een prachtig verslag weer. Pas maar op daar met al het eten ;) zeker als het een mooie rode appel wordt! Haha. Wel gaaf dat je dit allemaal zo meemaakt. Succes met alles he, en we denken hier aan je!
Liefs,
Fran -
11 Oktober 2010 - 09:11
Wimmus:
Hallo Inge,
De verhalen en belevenissen in Nigeria blijven intrigerend. Als ik jouw ervaringen tot me door laat dringen is alsof ik een " zeer spannende cq indrukwekkende thriller" aan het lezen ben.
Het ga je goed en heel veel succes met het vervolg van je onderzoek.
Groetjes vanuit Goirle -
12 Oktober 2010 - 09:15
Ella & Marijke:
Hoi Inge,
De pepernoten en de chocoladeletters liggen hier alweer in de winkel (!!)
Terwijl we dit eten, denken we aan jou...!!
Jammer, dat het eten niet zo bevalt, een voordeel kan misschien zijn, dat je een paar kilootjes kwijtraakt... (EV) Maar we kunnnen ons voorstellen dat je je slap voelt, dus laat het ons weten, als we etenswaren moeten opsturen...!!
We lezen dat je onderzoek vordert, dat is positief nieuws. We zien ernaar uit om al je belevenissen "live" van je te horen, maar dat duurt nog wel even...
Inge, geniet van het zonnetje; veel plezier en succes gewenst en we blijven je volgen...!!
Groetjes, Marijke en Ella -
12 Oktober 2010 - 12:06
Femke:
Inge!
Heerlijk, net mijn boterhammetjes achter de kiezen en dan dit smakelijke verhaal over eten:) Wel verbazingwekkend hoeveel er achter "eten" kan zitten! Leuk weer om te lezen! En zo te horen kan je straks wel vijf boeken volschrijven met al je belevenissen daar! Keep on going!
Liefs uit Leiden, X Fem -
15 Oktober 2010 - 12:05
Mandy:
Ha inge! Ik moét toch even reageren: Ik leef hier ook grotendeels op Endomie :) (lekker lunchen zoals op het fsw lijkt lang geleden en zit er niet echt in tijdens het werk).
Hou je goed!! Ik ben half januari terug, jij?
Mandy
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
